Cây mật nhân hay còn gọi là cây bá bệnh ( nhân sâm Malaysia tongkat ali ), là một cây thuốc quý có tên khoa học là Eurycoma longifolia là thành phần duy nhất trong sâm alipas được các thầy ở bộ môn dược liệu, dược học cổ truyền, thực vật tìm ra vào năm 2006. Có rất nhiều tác dụng chữa bệnh nên gọi là cây bá bệnh, và vị của nó rất đắng nên còn có tên gọi khác là cây mật nhân.
Cây mật nhân phân bố nhiều ở các nước đông nam ắ như Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan, Lào….Và đặc biệt ở Việt Nam được phân bố chủ yếu ở các tỉnh phía bắc và cây mật nhân có hàm lượng cao nhất là mọc ở các vùng núi, vùng núi đá vôi ở tỉnh Quảng Ninh. Và thành phần dược liệu được dùng làm thuốc của cây mật nhân chủ yếu là rễ củ của nó có chứa hàm lượng rất cao.
Người ta dùng rễ cây mật nhân băm nhỏ đem tẩm rượu, sao vàng để trị bệnh. Mật nhân được dùng chữa nhiều thứ bệnh như: khí hư huyết kém, ăn uống không tiêu, no hơi, đầy bụng, trong ngực có cục tích, gân xương yếu mỏi, chân tay tê nhức, nôn mửa, tả lỵ, tứ thời cảm mạo, say rượu và tẩy giun.
Cách sử dụng mật nhân chữa bệnh như sau: Nếu rễ hoặc vỏ thân thì phơi khô tẩm rượu sao vàng sắc uống, hoặc tán bột làm viên uống ngày 8-16 g chia 3 lần sau khi ăn. Nếu ngâm rượu thì liều lượng như sau: 20g rễ mật nhân, 10 trái chuối khô (chuối sứ) nướng vàng, ngâm với 1 lít rượu loại ngon, ngâm khoảng 7 ngày là lấy ra dùng được, ngày dùng 3 lần, mỗi lần 1 ly nhỏ (độ 30 ml).
Nhưng có lẽ tác dụng nổi bật nhất của cây mật nhân là tăng cường chức năng sinh lý cho nam giới.Mật nhân giúp cơ thể nam giới tăng tiết hooc môn giới tính nam một cách tự nhiên, kích thích sự hưng phấn, tăng cường khả năng sinh lý, giúp nam giới đẩy nhanh và duy trì trạng thái cường dương.
Mật nhân được sử dụng cho các trường hợp nam giới bị xuất tinh sớm, tinh dịch kém… Để phòng ngừa và điều trị giúp tăng lượng tinh dịch, tăng số lượng tinh trùng và mật độ tinh trùng lưu động, trị các chứng rối loạn cương, tăng độ cương cứng và chất lượng giao hợp, mật nhân được sử dụng theo một số cách sau:
Rễ mật nhân phải khai thác và sao vàng hạ thổ, đồng thời kết hợp với hạt cây mật nhân có thể điều trị chứng hiếm muộn nam do loãng tinh trùng (dưới 20 triệu/1ml), tinh trùng yếu.
Ngâm rượu: 1kg ngâm với 10 lít, ngâm trong 20 ngày là dùng được. Liều dùng mỗi ngày uống 20- 50ml rượu mật nhân. Nên thêm 7 lạng nho khô cho 1kg mật nhân để giảm độ đắng.
Pha nước: Đối với người không uống được rượu có thể chẻ nhỏ pha vào nước sôi để 85oC để uống thay nước. Mỗi ngày pha 15g chia làm 3 lần và tăng dần 3g/ngày đến mức 30g/ngày thì duy trì ở mức này. Dùng 3 lần nước sôi thì thay rể Mật nhân mới.
Tán bột: Mật nhân đã tán bột pha vài giọt nước sạch (hoặc mật ong) để làm thành viên hoàn theo liều lượng 6g/ngày và tăng dần 1g/ngày đến mức 10g/ngày thì duy trì ở mức này.